دو دیکشنری ترکی استانبولی برای عزیزانی که علاقه مند به یادگیری این زبان هستند وجود دارد:
دیکشنری اول به صورت کتاب بوده و در کتاب فروشیها موجود می‌باشد:
کتاب فرهنگ ترکی استانبولی به انگلیسی و فارسی: تألیف دکتر قدیر گلکاریان (عضو هیآت علمی دانشگاه و انجمن زبان شناسان ترکیه)
این دیکشنری که ناشر آن انتشارات راهنما می‌باشد، شامل بیش از 25000 لغات و اصطلاحات ترکی می‌باشد که به دو صورت انگلیسی و فارسی معادل دارد. در ضمن علاوه بر هر لغت، اصلیت هر لغت، یعنی اینکه کلمه اصیل ترکی است یا برای زبانهای دیگر، نیز آورده شده است.
ضمناً لغات فنی و تخصصی نیز به صورت مربوط به رشته ی خود، مشخص شده اند.
دیکشنری دوم به صورت نرم افزار می‌باشد و برای علاقه مندان جهت استفاده در کامپیوتر مفید می‌باشد:
این دیکشنری به صورت ترکی استانبولی به انگلیسی می‌باشد و شما اگر معانی انگلیسی را متوجه نمیشوید می‌توانید آن را با دیکشنری های انگلیسی به فارسی ترجمه به فارسی کنید. این دیکشنری کامل می‌ّاشد و دارای لغات بسیار زیادی می‌باشد.
ضمایر (Zamirler)
ضمایر شخصی فاعلی (Zamirleri Şahis)
من
ben
بَن
تو
sen
سَن
او
o
اُ
ما
Bız
بیز
شما
siz
سیز
آنها
Onlar
اُنْلار
ضمایر اشاره
این
Bu
بو
آن
On
اُن
ضمایر شخصی مفعولی (Zamirleri Nesnel)
مرا – به من
Beni - Bana
بِنی - بانا
تو را - به تو
Seni - San
سِنی - سَن
او را - به او
Onu - Ona
اُنو – اُنا
ما را - به ما
Bizi - Bize
بیزی - بیزه
شما را - به شما
Sizi - Size
سیزی – سیزه
آنها را - به آنها
Onlari - Onlara
اُنلاری – اُنلارا
ضمایر ملکی (Zamirleri İyelic)
مال من benim بِنیم
مال تو senin سِنین
مال او onun اُنون
مال ما bizim بیزیم
مال شما sizin سیزین
مال آنها onlarIn اُنْلارین
کاربرد ضمایر با افعال
ضمایر فاعلی
من می روم Ben gidiyorum بِن گیدییُروم
تو می روی Sen gidiyorsun سِن گیدییُرسون
او می رود O gidiyor اُ گیدییُر
ما می رویم Biz gidiyoruz بیز گیدییُروز
شما می روید Siz gidiyorsunuz سیز گیدییُرْسونوز
آنها می روند OnlarI gidiyorlar اُنْلاری گیدییُرلار
ضمایر مفعولی (که دارای دو شکل است و برای هر دوشکل آن مثالهایی آورده ام)
مرا نزن Beni vurma بِنی وورما
تو را نمی زنم Seni vurmuram سِنی وورمورام
او را نزن OnI vurma اُنی وورما
ما را نزنید Bizi vurmayIn بیزی وورمایین
شما را نمی زنیم Sizi vurmuruz سیزی وورموروز
آنها را نزنید OnlarI vurmayIn اُنلاری وورمایین
قلم را به من بده Kalemi ver bana کَلِمی وِر بانا
قلم را به تو می دهم Kalemi verrem sana کَلِمی وِرِم سانا
قلم را به او بده Kalemi ver ona کَلِمی وِر اُنا
قلم را به ما بده Kalemi ver bize کَلِمی وِر بیزِ
قلم را به شما می دهم Kalemi verrem size کَلِمی وِررِم سیزِ
قلم را به آنها بده Kalemi ver onlara کَلِمی وِر اُنْلارا
ضمایر ملکی
سرنوشت من Benim kaderim بِنیم کادِریم
سرنوشت تو Senin kaderin سِنینْ کادِرین
سرنوشت او Onun kaderi اُنونْ کادِری
سرنوشت ما Bizim kaderimiz بیزیم کادِریمیز
سرنوشت شما Sizin kaderiniz سیزین کادِرینیز
سرنوشت آنها OnlarIn kaderi اُنْلارین کادِری
نوع دیگری از ضمایر ملکی وجود دارد که با افزودن kI و ki ساخته میشود:
مال من Benimki بِنیمکی
مال تو Seninki سِنینکی
مال او OnunkI اُنونْکی
مال ما Bizimki بیزیمْکی
مال شما Sizinki سیزینْکی
مال آنها OnlarInkI اُنلارینکی
الفبای زبان ترکی استانبولی همانند زبان انگلیسی با حروف لاتین می‌باشد و از دو حروف بزرگ و کوچک تشکیل شده است ولی دارای تفاوتهایی نسبت به الفبای لاتین سایر زبانها می‌باشد. این الفبا شامل 29 حرف می‌باشد:
A "آ" مثل " آشپز" حرف کوچک = a
B "ب" مثل "بساز" حرف کوچک = b
C "ج" مثل "جالب" حرف کوچک = c
Ç "چ" مثل "چادر" حرف کوچک = ç
D "د" مثل "داوود" حرف کوچک = d
E " ِ َ " مثل
"انقضا" یا "اسرار" حرف کوچک = e
F "ف" مثل "فلسطین" حرف کوچک = f
G "گ" مثل "گریه" حرف کوچک = g
Ğ صدایی متفاوت که در فارسی مشابهی ندارد. خود ترکها بهش "گ" نرم می گن که خیلی کم تلفظ میشه. برای روشن شدن نسبی مسئله یک مثال می زنم:
مثلاyağmur به معنی "باران" که تلفظش میشه "یامور" و گ یا غ در آن تلفظ نمیشود. این حرف هیچ وقت در اول کلمه نمی‌آید و اکثرا در وسط کلمه می‌آید و به ندرت با صدای غ تلفظ میشود.
حرف کوچک = ğ
H"ح" "ه" "خ" مثل "حسام" حرف کوچک = h
در ترکی استانبولی، صدای خ وجود ندارد و کلمات دارای صدای خ با صدای ح تلفظ می‌شوند.
I "الف ساکن و بدون حرکت" مثل "تأیید" حرف کوچک = i
این صدا مابین ای کشیده و اِ قرار دارد و اکثراً کوتاه تلفظ میشود مثل این لغت: Irgat
İ " ای" مثل "ایران" حرف کوچک = I
J "ژ" مثل "ژله" حرف کوچک = j
" Kک" "ق" مثل "کتاب" حرف کوچک = k
در ترکی استانبولی بسیاری از کلمات که در ترکی آذری به صورت "ق" تلفظ میشود، با صدای "ک" تلفظ میشود.
L "ل" مثل "لباس" حرف کوچک = l
M "م" مثل "مدال" حرف کوچک = m
N "ن" مثل "نظم" حرف کوچک = n
O "اُ" مثل "اُلدوز" حرف کوچک = o
Ö "صدایی متفاوت بین اُ و او" حرف کوچک = ö
این حرف مابین "اُ" و "او" قرار دارد و هنگام تلفظ، لبها بیشتر به طرفین باز میشود.
P "پ" مثل "پدرام" حرف کوچک = p
R "ر" مثل "رضا" حرف کوچک = r
S "س- ص – ث" مثل "صدف" حرف کوچک = s
Ş "ش" مثل "شیر" حرف کوچک = Ş
T "ت – ط" مثل "تهران" حرف کوچک = t
U "او" مثل "اور" حرف کوچک = u
Ü "اوواُ" مثل "اتو گفتن یک آْذری زبان" حرف کوچک = ü
این صدا مابین "او کشیده" و "اُ" کوتاه تلفظ میشود و هنگام تلفظ، لبها بیشتر به طرفین باز میشود.
V "و" مثل "ودود" حرف کوچک = v
Y "ی" مثل "یار" حرف کوچک = y
Z "ذ- ز- ض – ظ" مثل "ضرر" حرف کوچک = z